Bezpieczeństwo w kampaniach wyborczych w internecie

ogół problemów i zagadnień odnoszących się do problematyki bezpieczeństwa, które podejmowane są w toku prezentowanych w internecie kampanii poprzedzającej wybory parlamentarne, prezydenckie, samorządowe lub europejskie. Podejmowanie zagadnień dotyczących bezpieczeństwa w kampaniach wyborczych wynika z tego, że jest to grupa problemów znajdująca się na ogół w centrum zainteresowania potencjalnych wyborców, ponadto większość podmiotów uczestniczących w wyborach ma swoje stanowisko w odniesieniu do najistotniejszych kierunków działań odnoszących się do bezpieczeństwa. Kampania wyborcza z uwagi na skalę medialnego nagłośnienia ma też wpływ na kształtowanie się opinii publicznej, stanowiąc przyczynek do licznych debat i dyskusji.

Problematyka bezpieczeństwa jest uznawana przez wyborców za istotną, co znajduje potwierdzenie w licznych badaniach opinii publicznej. Z ankiet przeprowadzonych w Polsce w 2015 r. wynika, że zagrożenie terroryzmem w Polsce jest w odczuciu społecznym poważniejsze niż przed laty. Ankietowani na ogół sceptycznie odnoszą się do kompetencji władz i instytucji państwowych w zakresie bezpieczeństwa. Poza terroryzmem przywiązują dużą wagę do przedmiotowej problematyki także w związku z wydarzeniami na Ukrainie. 75% Polaków wyraża niepokój, że konflikt na Ukrainie zagrozi bezpieczeństwu Polski, 67% widzi w nim zagrożenie dla Europy, a 55% uważa, że wydarzenia te zaburzą światowy porządek. Ponadto z badań wynika, że prawie połowa badanych Polaków czuje się osobiście zagrożona przestępczością. Jeszcze częściej ankietowani obawiają się o bezpieczeństwo swoich najbliższych (58%). Zagrożenie bezpieczeństwa dla badanych Polaków wiąże się także z perspektywą przyjęcia w Polsce uchodźców. Osoby, które uzasadniały swój sprzeciw strachem, odwoływały się do różnego rodzaju obaw. Najczęściej bardzo ogólnie twierdziły, że uchodźcy stanowiliby zagrożenie albo że są niebezpieczni. Widać więc, że zagadnienia bezpieczeństwa ujmowane w wielu kontekstach obecne są w agendzie zainteresowań Polaków. Także większość podmiotów biorących udział w wyborach wypowiada się w swoich programach wyborczych, w czasie spotkań z wyborcami oraz w mediach na tematy dotyczące bezpieczeństwa państwa, problematyki bezpieczeństwa lokalnego czy europejskiego.

R.M. Perloff wskazuje, że media odgrywają kluczową rolę we współczesnych kampaniach wyborczych. Programy informacyjne, reklamy wyborcze, debaty czy blogi polityków są głównym komunikacyjnym pasem transmisyjnym pomiędzy wyborcami a ubiegającymi się o urząd. Ewolucja mediów, w szczególności rozwój technologii wykorzystującej internet i aplikacje cyfrowe, zasadniczo zmieniły sposób, w jaki funkcjonują kampanie polityczne. Promowanie swojego programu, także odnoszącego się do bezpieczeństwa, nie może się już opierać wyłącznie na tradycyjnych mediach i strategiach kampanii przedinternetowych. Wyborcy nie są już biernymi członkami publiczności – internet zmienił ich nie tylko w aktywnych odbiorców, ale także twórców informacji. W związku z tym obecne rozwiązania pozwalają na selektywne adresowanie treści kampanijnych oraz interaktywność, które były ograniczone przez większość tradycyjnych formatów środków masowego przekazu. Nowe środowiska mediów interaktywnych zachęcają do tworzenia sieci, organizacji, nowych przestrzeni i nowych typów społeczności. Wszystkie z nich stanowią fora, na których wyborcy mogą stać się integralną częścią kampanii cyfrowych. Ponadto powszechny i ​​niedrogi dostęp do internetu, technologii mobilnych i innych tanich, popularnych narzędzi technologicznych zapewnia wyborcom więcej informacji i możliwości zaangażowania. W miarę rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych narzędzia cyfrowe, takie jak wideo online, media społecznościowe, strony internetowe kandydatów i aplikacje mobilne, stały się niezbędnymi elementami kampanii wyborczych.

Popularność oraz wzrost znaczenia problematyki bezpieczeństwa wynikający zarówno z zagrożeń takich jak terroryzm, spadek stabilności otoczenia międzynarodowego czy przestępczość, jak i z samego subiektywnego poczucia bezpieczeństwa sprawiają, że stanowi ona częsty element kampanii wyborczych w internecie. Daje ona duże możliwości prezentacji w formie filmów, które odpowiednio skonstruowane i umieszczone online mogą tanio, szybko i skutecznie dotrzeć do szerokiego grona odbiorców, łatwo generując tysiące wyświetleń, polubień i udostępnień. Za pośrednictwem portali społecznościowych powstają także ogromne sieci skupione wokół określonych problemów z zakresu bezpieczeństwa. Kampanie wykorzystują polubienia milionów „przyjaciół” kandydatów, komentarze i tweety wygenerowane w social mediach w celu przekształcenia entuzjastycznych uczestników w aktywnych wyborców, popierających nie tylko dane rozwiązanie, ale także kandydata lub partię. Wybrane zagadnienia odnoszące się do bezpieczeństwa – od koncepcji zbudowania nowej drogi w kampaniach lokalnych, po rozwiązania dotyczące modernizacji sił zbrojnych czy zawarcia strategicznego sojuszu z określonym państwem – znakomicie nadają się do prezentacji na internetowych stronach kandydujących polityków i ugrupowań politycznych oraz w wytworzonych na potrzeby kampanii aplikacjach mobilnych.

Rafał Klepka

W. Benoit, Political Election Debates: Informing Voters about Policy and Character, Lexington Books, Lanham–Boulder–New York–Toronto–Plymouth 2013; F. Esser, J. Strömbäck, C.H. De Vreese, Reviewing Key Concepts in Research on Political News Journalism: Conceptualizations, Operationalizations, and Propositions for Future Research, „Journalism” 2011, vol. 13, no. 2; K. Harvey (ed.), Sage Publications, Los Angeles–London–New Delhi–Singapore–Washington DC 2011; S. Hjarvard, The Mediatization of Culture and Society, Routledge–London–New York 2013; R. Klepka, Bezpieczeństwo w kampaniach wyborczych, [w:] Vademecum bezpieczeństwa, O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć (red.), Wydawnictwo Libron, Kraków 2018; Bezpieczeństwo jako temat prezydenckiej i parlamentarnej kampanii wyborczej w relacjach Wiadomości TVP, [w:] Współczesne problemy bezpieczeństwa państwa, O. Wasiuta, P. Mazur (red.), Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Stalowa Wola 2017; R. Perloff, The Dynamics of Political Communication: Media and Politics in a Digital Age, Routledge–New York–London 2013; L. Ricke, Campaigns, Digital, [w:] Encyclopedia of Social Media and Politics.