Przejdź do menu Przejdź do treści

As-Sahab

(względnie, choć niepoprawnie w polskiej transkrypcji: Al-Sahab, as-Saḥāb, z arabskiego „chmura”) – oficjalny organ medialny kierownictwa Al-Kaidy z siedzibą w Pakistanie i Afganistanie. Media wyprodukowane przez As-Sahab zawierają oryginalne wystąpienia przywódców organizacji, np. U. ibn Ladina (O. bin Ladena) i A. al-Zawahiriego, zdjęcia talibów i działań zbrojnych w Pakistanie i Afganistanie oraz przeprowadzonych przez nią zagranicznych operacji terrorystycznych.

Za założyciela As-Sahab uważany jest obywatel USA, konwertyta pochodzenia żydowskiego A. Gadahn vel A. al-Amriki. Podczas kręcenia w Hollywood jednego z filmów wyśmiewających Al-Kaidę miał on zainteresować się islamem, by ostatecznie zostać jego wyznawcą. Początkowo działał sam, potem został zwerbowany i szybko stał się swoistym rzecznikiem prasowym bin Ladena. Wstąpił też w szeregi ISIS, gdzie kierował specjalną komórką propagandową. O ile pierwsze jego filmy były proste, o tyle później wprowadził greenscreen, zadbał m.in. o logo i scenografię. Propaganda była oparta na odwróceniu ról – przykładowo w filmie Legitimate Demands cechy utożsamiane z Al-Kaidą przypisuje on Zachodowi, a konkretnie prezydentowi G. Bushowi, nazywanemu „ekstremistą” i „żądnym krwi” przywódcą „imperium zła” na „globalnej krucjacie”. Filmy al-Amrikiego wywierają silny wpływ na młodych ekstremistów.

As-Sahab powstało w 2001 r. Materiały, produkowane przede wszystkim w Afganistanie i Pakistanie, dostarczano początkowo przy pomocy kurierów. Po serii ataków dokonanych przez armię USA i siły sprzymierzone dalsza działalność organu stanęła pod znakiem zapytania. Po zmianie strategii w 2005 r. treści były już tworzone w wielu miejscach i przesyłane za pomocą internetu, korzystano też z pomocy telewizji Al-Jazeera. As-Sahab w wyniku problemów z operowaniem na terenie Afganistanu nawiązało współpracę z Jundullah Media, organem prasowym Islamskiego Ruchu Uzbekistanu (IMU). Materiały były specjalnie przygotowywane tak, aby zatrzeć ślady miejsca nagrania, używanych do nich urządzeń czy pośredników przekazu. W tym celu stosowano np. wykorzystywane przez agencje wywiadowcze na całym świecie oprogramowanie PGP (Pretty Good Privacy), służące do szyfrowania transmisji i usuwania podpisów cyfrowych,

W październiku 2005 r. brytyjska policja aresztowała Y. Tsouli, webmastera urodzonego w Maroku, który odegrał kluczową rolę w budowaniu sieci informatycznej Al-Kaidy. Mniej więcej w tym samym czasie zwolennicy organizacji zaprojektowali nową sieć propagandową o nazwie Al-Fajr Media Center. Al-Fajr, oznaczające po arabsku „świt” (ewentualnie „jutrzenka”) i nawiązujące do 89. sury Koranu, w końcu powiązał dziesiątki anonimowych webmasterów z całego świata. Nawet w razie dekonspiracji ta rozproszona struktura odtwarzała się, by nadal produkować i kolportować propagandę.

Ocenia się, że jak dotąd nawet trzy na cztery nowe materiały audio lub wiedo dowódców Al-Kaidy były publikowane online przez As-Sahab. W 2007 r. wydało ono 97 oryginalnych filmów, co stanowiło sześciokrotny wzrost w stosunku do roku 2005. Wkrótce jednak studio straciło na znaczeniu – w 2014 r. zamknięto jego konto na Twitterze (@_s7ab_m).

Poza As-Sahab działało lub nadal działa wiele innych organizacji medialnych pracujących dla Al-Kaidy. Są to m.in. Jundullah Media, Ummat Studios, Islamic Emirate of Afghanistan Media, Labayk Media Productions, Islam Awazi Information Center, Manba al-Jihad Media i Badr at-Tawheed Media. W związku z przejęciem władzy przez ISIS część działaczy wraz ze wspieranymi organizacjami przeszła pod zarząd Kalifatu. Ten również ma własne struktury medialne, m.in. czasopismo „Dabiq”, radio Al-Bayan, agencję Amaq oraz założoną przez twórcę as-Sahab wytwórnię Alhayat Media Center, a ponadto Instytut Produkcji Medialnej Al-Furqan, fundację Al-I’tisam Media i fundację Ajnad Media.

Przemysław Mazur

P. Mazur, O. Wasiuta, S. Wasiuta, Państwo Islamskie (ISIS). Nowa twarz ekstremizmu, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2018; P. Mazur, E-dżihad, soft power radykalizmu islamskiego, [w:] Walka informacyjna. Uwarunkowania, incydenty, wyzwania, H. Batorowska (red.), Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Kraków 2017; C. Pellerin, Communicating Terror: an Analysis of ISIS Communication Strategy, SciencesPo, Kuwait Program, Spring 2016; C. Whitlock, Al-Qaeda’s Growing Online Offensive, „Washington Post” 2008, Tuesday, June 24; National Coordinator for Counterterrorism, Jihadist and the internet, [b.m.] May 2009.