Przejdź do menu Przejdź do treści

Wspólnota wywiadowcza USA

(intelligence community, IC) – federacja amerykańskich agencji wywiadowczych. W jej skład wchodzi 16 agencji (w tym agencji cywilnych, wojskowych oraz biur wywiadowczych funkcjonujących w ramach wybranych departamentów rządu federalnego) oraz spełniające funkcje administracyjne Biuro Dyrektora Wywiadu Narodowego (Office of the Director of National Intelligence). Na czele Wspólnoty wywiadowczej stoi Dyrektor Wywiadu Narodowego podlegający bezpośrednio prezydentowi. Wspólnota wywiadowcza powstała na mocy dekretu nr 12333 podpisanego 4 grudnia 1981 r., wydanego przez prezydenta R. Reagana. U podstaw wydania tego dokumentu leżało przekonanie o konieczności wzmocnienia koordynacji pomiędzy amerykańskimi agencjami wywiadowczymi.

Pięć najważniejszych agencji wywiadowczych tworzy tzw. wielką piątkę (big five). W jej skład wchodzą niezależna cywilna Centralna Agencja Wywiadowcza (Central Intelligence Agency, CIA) oraz cztery agencje wojskowe – Agencja Wywiadu Obronnego (Defense Intelligence Agency; specjalizacja: wywiad wojskowy, szczególnie osobowy, czyli HUMINT – human-source intelligence), Narodowa Agencja Bezpieczeństwa (National Security Agency; specjalizacja: gromadzenie i analiza informacji ze źródeł elektronicznych, czyli SIGINT – signal intelligence, szczególnie monitorowanie sieci komunikacyjnych), Narodowa Agencja Wywiadu Geoprzestrzennego (National Geospatial-Intelligence Agency; specjalizacja: tworzenie map i rozpoznanie obrazowe) oraz Narodowe Biuro Rozpoznania (National Reconnaissance Office, specjalizacja: rozpoznanie satelitarne).

Ponadto w skład Wspólnoty wywiadowczej wchodzą służby wywiadowcze poszczególnych rodzajów Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych: Dowództwo Wywiadu i Bezpieczeństwa Wojsk Lądowych (U.S. Army Intelligence and Security Command), 25 Armia Lotnicza (25th Air Force; wywiad Sił Powietrznych), Biuro Wywiadu Morskiego (Office of Naval Intelligence – wywiad Marynarki Wojennej), Wywiad Korpusu Piechoty Morskiej (Marine Corps Intelligence Activity).

Pozostałe agencje to: Wywiad Straży Wybrzeża (Coast Guard Intelligence; należy zaznaczyć, że w czasie pokoju Straż Wybrzeża podlega pod Departament Bezpieczeństwa Krajowego, natomiast w stanie wojny przechodzi do struktur Departamentu Obrony, stając się piątym rodzajem Sił Zbrojnych USA), Biuro Wywiadu i Analiz (Office of Intelligence and Analysis, podległe Departamentowi Bezpieczeństwa Krajowego; specjalizacja: wykrywanie sieci terrorystycznych i zagrożeń dla infrastruktury krytycznej), Biuro Wywiadu i Badań (Bureau of Intelligence and Research, podległe Departamentowi Stanu; specjalizacja: wywiad i analizy dla amerykańskiej służby dyplomatycznej), Biuro Wywiadu i Kontrwywiadu (Office of Intelligence and Counterintelligence, podległe Departamentowi Energii; specjalizacja: działania w zakresie broni nuklearnej, energii nuklearnej oraz bezpieczeństwa energetycznego), Biuro ds. Terroryzmu i Wywiadu Finansowego (Office of Terrorism and Financial Intelligence, podległe Departamentowi Skarbu; specjalizacja: przeciwdziałanie finansowaniu sieci terrorystycznych i praniu brudnych pieniędzy), Biuro Wywiadu Bezpieczeństwa Narodowego (Office of National Security Intelligence, podległe agencji antynarkotykowej Drug Enforcement Administration DEA w ramach Departamentu Sprawiedliwości) oraz Sekcja Wywiadu (Intelligence Branch, w ramach Federalnego Biura Śledczego, Federal Bureau of Investigation, FBI, podległa Departamentowi Sprawiedliwości, zajmująca się m.in. działalnością kontrwywiadowczą na terenie Stanów Zjednoczonych).

Rafał Kopeć

J.R. Cooper, Curing Analytic Pathologies. Pathways to Improved Intelligence Analysis, Center for the Study of Intelligence, Washington 2005; J.T. Richelson, The US Intelligence Community, Routledge, New York–London 2016; M. Warner, J.K. McDonald, US Intelligence Community Reform since 1947, Strategic Management Issues Office, Washington 2005.