Zakłócenia informacyjne
są to wszelkie odchylenia od normy, trudności w działaniu oraz krzyżowanie planów przeciwnika, które prowadzą do pojawienia się nieprawidłowości, zmniejszenia wydajności operacyjnej, a także do całkowitego zniszczenia infrastruktury przesyłającej informacje. Zakłócenia informacyjne są elementem walki informacyjnej, a dokładniej: aktywna i szeroka odpowiednia działalność sił zbrojnych, służb specjalnych, mediów, polityków, dyplomacji, partii, organizacji czy podmiotów międzynarodowych oraz organizacji przestępczych i terrorystycznych, która ma na celu zdezorganizowanie działań przeciwnika. W walce informacyjnej zakłóceniu podlegają wszelkie procesy informacyjno-decyzyjne, a także te, które dotyczą systemu dowodzenia w państwie. Do zakłóceń informacyjnych wykorzystuje się dyplomację oraz działania polityczne wpływające na monitorowanie otoczenia przeciwnika, a więc zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne działania odpowiednich służb, a przy tym zdobywanie i filtrowanie informacji oraz ich przetwarzanie mogące posłużyć do poznania przeciwnika. Zdobyta wiedza jest elementem planowania, organizowania oraz prowadzenia zakłócania informacyjnego. Uporządkowane wiadomości na temat działań przeciwnika pozwalają na wprowadzanie szumów oraz luk informacyjnych. Za zakłócenia informacyjne zwykle są odpowiedzialne jednostki, które mogą mieć dostęp do informacji niejawnych oraz mogą prowadzić działania w kraju i poza jego granicami, np. służby specjalne, Policja, Żandarmeria Wojskowa czy Straż Graniczna. Monitorowanie działalności przeciwnika oraz określanie zdobytych wiadomości jest elementem trwającym przez dłuższy czas i może być realizowane w czasie kryzysu, pokoju czy wojny. W kontekście walki informacyjnej zakłócanie informacyjne jest nakierowane na wprowadzanie dezinformacji, propagandę, manipulację i działalność niszczącą infrastrukturę informacyjną przeciwnika.
W wyniku zakłóceń informacyjnych pojawiają się:
- szumy informacyjne, które są wynikiem nierówności, jaka zachodzi pomiędzy nadmiarem a możliwościami przetwarzania informacji u użytkowników. Dochodzi również do zjawiska niemożności odczytania informacji prawdziwych i najbardziej istotnych. Cechy szumu informacyjnego to niespójność elementów, niska ich jakość, fragmentaryczność oraz nieaktualność;
- luki informacyjne, czyli różnica pomiędzy ilością dostępnych informacji w systemach komunikacyjnych a popytem na nie wśród użytkowników. Dodatkowo jest to również rozbieżność pomiędzy otrzymywanymi informacjami a tymi, które użytkownik powinien otrzymać. Luką informacyjną jest również niedobór informacji niezbędnych do podjęcia decyzji w określonym czasie;
- szeroka manipulacja informacjami: wiadomości są zmyślane, zatajane, przekręcane, przeinaczane i pozorowane w celu osiągnięcia korzyści przez przeciwnika, np. przekazywanie fałszywych, zniekształconych lub niemożliwych do zweryfikowania informacji; blokowanie i opóźnianie przekazu informacji; prowokacje; ośmieszanie osób, zjawisk i sytuacji; wzbudzanie poczucia lęku.
Dostęp do informacji, które mają odpowiednią wartość w walce informacyjnej, i zostaną pozyskane we właściwym czasie, może być skutecznie zakłócany przez jednostki oraz wpływać na podejmowanie decyzji.
T.R. Aleksandrowicz, Podstawy walki informacyjnej, Wydawnictwo Editions Spotkania, Warszawa 2016; W. Babik, Zarządzanie informacją we współczesnych systemach informacyjno-wyszukiwawczych – nowe wyzwanie współczesności, „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2000, nr 1 (75); H. Batorowska, Walka informacyjna, [w:] Vademecum bezpieczeństwa, O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć (red.), Libron, Kraków 2018; H. Batorowska, R. Klepka, O. Wasiuta, Media jako instrument wpływu informacyjnego i manipulacji społeczeństwem, Libron, Kraków 2019; Encyklopedia Zarządzania, hasło: Luka informacyjna, https://mfiles.pl/pl/index.php/Luka_informacyjna [dostęp: 22.05.2019]; J. Janczak, Zakłócanie informacyjne, Wydawnictwo AON, Warszawa 2001; P. Motylińska, Manipulacja informacją, [w:] Vademecum bezpieczeństwa, O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć (red.), Libron, Kraków 2018; A. Żebrowski, Agentura wpływu uczestnikiem walki informacyjnej, „Acta Universitatis Wratislaviensis – Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2018, nr 1 (40); A. Żebrowski, Walka informacyjna w asymetrycznym środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, Kraków 2016.